Kỹ năng tự học
6 bí quyết rèn luyện kỹ năng tự học hiệu quả
- Có mục tiêu rõ ràng
Làm bất kỳ việc gì dù lớn hay nhỏ bạn cũng cần phải có mục tiêu rõ ràng. Với việc học cũng vậy, bạn cần biết mình cần phải học vì cái gì, những loại kiến thức bạn học sẽ phục vụ vào công việc gì. Khi đó bạn sẽ chủ động học và tự học để có đủ kiến thức thực hiện mục tiêu mà bản thân đã đề ra.
- Chủ động lập kế hoạch học tập
Không chỉ trong học tập, mà trong bất kì công việc nào chúng ta cũng cần phải có kế hoạch cụ thể mới hoàn thành tốt được. Kế hoạch giúp bạn tận dụng thời gian, biết mình cần phải làm gì và làm như thế nào. Nếu bạn chỉ học mà có kế hoạch cũng giống như đi du lịch mà không có bản đồ vậy. Bạn chỉ tốn thời gian đi lang thang trong khi không đến được điểm cần phải đến.
Kế hoạch học tập mỗi người sẽ khác nhau, phụ thuộc vào mục tiêu học tập của mỗi người. Lập kế hoạch nghĩa là bạn vạch ra tất cả những điều cần phải làm để đạt được mục tiêu. Chúng ta cùng lấy một ví dụ đơn giản. Nếu mục tiêu của bạn là lấy bằng tiếng anh, thì trong kế hoạch có thể bao gồm những mục như sau: học từ vựng, học công thức, học ngữ pháp,… Ở mỗi mục sẽ bao gồm cách thức để thực hiện.
Đối với mỗi mục khác cũng tương tự như vậy. Khi có những công việc cụ thể, bạn chỉ cần thực hiện theo. Nó tựa như ngọn hải đăng soi đường dẫn lối cho bạn vậy. Tuy nhiên, để thực hiện theo đúng kế hoạch, bạn phải rèn luyện cho mình một tinh thần quyết tâm cao. Đồng thời bạn cũng cần xem xét đánh giá kế hoạch của mình có hiệu quả hay không sau một thời gian thực hiện. Chúng ta cần biết linh hoạt điều chỉnh nếu có bất kì vấn đề gì xảy ra.
- Lựa chọn thời gian và địa điểm tự học
Thời gian và địa điểm tự học cũng quan trọng không kém so với việc bạn lập kế hoạch học tập. Bạn sẽ dễ dàng tập trung hơn nếu lựa chọn được thời gian và địa điểm phù hợp.
Về thời gian, khoa học đã chứng minh rằng con người ta sẽ nhớ lâu hơn nếu học vào sáng hoặc vào buổi tối, nhưng buổi tối thì hiệu quả không cao bằng. Nếu có thể bạn nên học vào buổi sáng. Tuy nhiên, vì là sinh viên nên chắc hẳn ai cũng phải đi làm thêm để trang trải cuộc sống nên thời gian rảnh rỗi không giống nhau. Vì vậy bạn phải tranh thủ thời gian để học. Nếu bạn phải đi làm hoặc đến trường vào buổi sáng, bạn có thể thức dậy sớm hơn khoảng một tiếng để tự học.
Bên cạnh đó, bạn cũng nên lựa chọn địa điểm học tập. Cho dù có thể học ở bất kì nơi nào, nhưng có những nơi được công nhận là thuận lợi hơn cho việc học. Đó là thư viện, phòng đọc sách, hoặc ở phòng riêng là tốt nhất – vì ở đây bạn sẽ không lo bị người khác làm phiền trong suốt quá trình học. Đôi khi chỉ vì một âm thanh bất ngờ cũng khiến bạn dễ dàng quên mất kiến thức vừa tiếp nhận. Nơi học tập tốt nhất là một nơi không có gì phân tán sự chú ý của bạn.
- Luôn chuẩn bị chu đáo cho giờ lý thuyết
Tự học không phải là một công việc độc lập, mà nó song song với việc học ở trường. Như đã nói, thì việc học ở trường – những gì mà thầy cô giảng dạy cho phép bạn biết bạn cần học những gì khi ở nhà. Bởi kiến thức là vô biên, bạn không thể học hết tất cả, bạn chỉ nên tiếp nhận những kiến thức có ích giúp bạn thực hiện ước mơ của mình. Mục đích của tự học phần nào cũng chính là giúp việc học ở trường đạt kết quả cao hơn. Do vậy, một trong những công việc mà bạn cần làm là chuẩn bị chu đáo cho giờ lý thuyết ở tiết học sắp diễn ra.
Chuẩn bị như thế nào? Bạn có thể đọc trước giáo trình để biết hôm nay học gì, nắm bắt trước những kiến thức cơ bản và dễ hiểu. Nếu trong đó có những thuật ngữ khó hiểu, bạn có thể lên mạng tìm hiểu. Trong lúc giảng dạy đôi khi giảng viên hay sử dụng thuật ngữ chuyên ngành gây khó hiểu. Nắm bắt trước được những thuật ngữ sẽ giúp bạn dễ dàng tiếp thu hơn. Bên cạnh đó, đọc trước giáo trình sẽ giúp bạn tìm thấy những vấn đề gây khó hiểu, và tìm ra những câu hỏi để hỏi giảng viên vào hôm sau. Lý do mà sinh viên Việt Nam thường quá thụ động trong mỗi tiết học là họ không có gì để hỏi, không phải họ đã biết hết, mà bởi vì họ không biết gì, nên cũng chẳng hay phải đặt câu hỏi ra sao. Đối với sinh viên chưa nắm bắt được kiến thức cơ bản, thì việc biết thêm kiến thức nâng cao chỉ làm họ rối hơn mà thôi.
Nói một cách khác, không có sự chuẩn bị trước, chẳng khác nào bạn ra chiến trường mà không mặc áo giáp, như thế bạn sẽ nhanh chóng thua trận mà thôi.
- Tự đặt ra những câu hỏi và nghiên cứu
Đã bao giờ bạn ngồi vào bàn học, nhưng rồi lại không biết phải học gì? Tôi chắc chắn là rất nhiều bạn đã gặp phải vấn đề ấy. Nếu chỉ học thuộc những gì có trong giáo trình hay những gì giảng viên cho ghi, thì việc tự học cũng chẳng phần nào có ý nghĩa gì, kết quả kiểm tra của bạn cũng sẽ không cao hơn.
Để kiến thức về một vấn đề nào đó được nâng cao hơn, việc tự đặt ra cho bản thân những câu hỏi “Vì sao” để nghiên cứu là rất cần thiết và hiệu quả. Sự thật là ngay từ nhỏ chúng ta đã tiếp thu được rất nhiều câu hỏi “Vì sao” của chúng ta dành cho người lớn. Sau khi đặt ra câu hỏi, chúng ta có thể tìm câu trả lời bằng nhiều cách khác nhau: đọc sách, trên mạng, hoặc những người bạn có thể hỏi – như giảng viên chẳng hạn. Không chỉ trong tiết học, mà bạn có thể gặp gỡ hay trao đổi với giảng viên qua email, facebook. Tôi tin rằng không giảng viên nào từ chối một sinh viên hiếu học. Nhờ vào việc tự đặt câu hỏi và nghiên cứu, bạn sẽ thấy việc tự học thú vị hơn rất nhiều.
- Sẵn sàng sửa đổi để hoàn thiện kế hoạch học tập
Như đã nói, việc lập kế hoạch học tập ở trên sẽ chẳng có ý nghĩa nếu bạn không có quyết tâm cao, không làm hết mình vì nó. Nếu như bạn đặt ra mục tiêu, mục tiêu sẽ vẫn chỉ nằm ở trên giấy nếu bạn không thực hiện. Bạn muốn được điểm cao, thì chắc hẳn bạn phải học nhiều hơn những người khác, phải dành nhiều thời gian hơn cho mục tiêu của mình.
Để có thời gian, bắt buộc bạn phải lấy thời gian ở những công việc khác, đem nó dành cho việc học. Bạn thích chơi game, thích xem phim, thích la cà với bạn bè. Nếu cứ duy trì như vậy thì kế hoạch học tập của bạn sẽ khó lòng có thể thực hiện được. Để bắt tay vào tự học, bạn phải sẵn sàng sửa đổi những thói quen đó.
Một thói quen khác mà sinh viên cũng cần sửa đổi để việc học trở nên hiệu quả hơn, chính là sự mất tập trung trong quá trình học của mình, mà một trong những nguyên nhân gây ra chính là mạng xã hội. Bạn có thể nghe nhạc khi học bài, nhưng phải tuyệt đối tránh xa mạng xã hội vì chúng có khả năng khiến bạn xao nhãng cao. Nếu không việc tự học của bạn cũng chỉ làm mất thời gian chứ không mang lại lợi ích gì.
Tổng kết
Kỹ năng tự học là vô cùng quan trọng đối với sinh viên, là chìa khóa thành công ở giảng đường mà bất kì sinh viên nào cũng cần. Vì vậy nếu chưa có, bạn cần phải rèn luyện để biến tự học thành thói quen của mình. Như Les Brow từng chia sẻ: “Hãy có trách nhiệm với cuộc đời mình. Hãy biết rằng chính bạn là người sẽ đưa bạn tới nơi bạn muốn đến chứ không phải ai khác”.